Voor effectieve opvoedingsondersteuning is een deskundige beroepskracht essentieel. Daarom heeft Preventief op Maat (POM) het voortouw genomen om een tweedaagse basistraining Pedagogische Oudercursussen voor begeleiders van oudercursussen te ontwikkelen. Mét succes: inmiddels hebben al 97 beroepskrachten een training gevolgd. De training is door drie brancheverenigingen geaccrediteerd.
Interventies geactualiseerd, hoe ging het verder?
We waren best trots dat het ons de afgelopen jaren is gelukt om drie bekende oudercursussen in een nieuw jasje te steken, afgestemd op de opvoedvragen van nu. Blij werden we ook van de toegenomen belangstelling voor de uitvoering van dit cursusaanbod. De draaiboeken worden vlot verkocht. Daaraan gekoppeld kwam ook vraag naar een training voor uitvoerders. Een nieuwe generatie cursusleiders dient zich aan die nog geen ervaring heeft met het oude aanbod. Over wat te doen hoefden we bij POM niet lang na te denken. In het verleden werden trainingen voor cursusleiders door het hele land aangeboden. Dat was geen verspilde energie. Er is nog het nodige aan kennis en basismateriaal beschikbaar om dat aanbod voor beginnende cursusleiders nieuw leven in te blazen. We gingen er maar wat graag mee aan de slag.
Kennis en kunde gevraagd
Over één ding waren we het roerend eens. Het geven van een oudercursus schud je niet zomaar even uit je mouw. Als cursusleider moet je meerdere ballen in de lucht houden zoals het groepsproces begeleiden, de tijd bewaken en de cursusinhoud overbrengen. Niet voor niets doen veel cursusleiders de uitvoering graag met z’n tweeën. Natuurlijk kun je ook veel leren door het gewoon maar te gaan doen. Bovendien staan in de cursusdraaiboeken veel bruikbare aanwijzingen voor een geslaagde uitvoering. Maar het werken met een groep ouders vraagt om specifieke kennis en kunde die helaas beperkt aan bod komt binnen de huidige HBO-opleidingsprogramma’s. Een basistraining oudercursussen kan beginnende cursusleiders dus een welkom steuntje in de rug bieden om zo’n nieuwe uitdaging aan te gaan.
“Ik heb nu genoeg kennis en handvatten om de cursus te begeleiden.”
deelnemer training
Drie vliegen in een klap
Ondanks beschikbaar materiaal uit vervlogen tijden, was het toch even puzzelen hoe een training voor cursusleider er uit zou moeten zien. We hadden drie cursussen in de aanbieding. Moest voor elk daarvan het vooraf volgen van een training verplicht worden gesteld? Dat leek ons niet realistisch. Lokale organisaties voor opvoedondersteuning hebben dikwijls meerdere oudercursussen in hun pakket en een beperkt budget voor deskundigheidsbevordering. We kozen voor het aanbieden van een basistraining die minder specifiek ingaat op de inhoud van de cursussen (staat in het draaiboek), maar die de focus richt op vaardigheden voor de uitvoering van de interventie, zoals:
- het scheppen van een veilig klimaat waarin ouders zich gezien en op hun gemak voelen;
- begrijpelijke informatie overdracht, afgestemd op reeds aanwezige kennis en vragen van ouders;
- kunnen begeleiden van een groepsgesprek waarbij elke ouder inbreng kan hebben;
- adequaat kunnen reageren op vragen of probleemsituaties die ouders inbrengen;
- kunnen begeleiden van rollenspel om vaardigheden te oefenen, etc.
Samengevat is het een praktische tweedaagse training geworden waarin het accent ligt op het oefenen met onderdelen en vaardigheden die bij alle drie de cursussen belangrijk zijn voor een geslaagde uitvoering. Het is dus niet nodig om voor elke cursus een aparte training te volgen.
“Dat we het hele draaiboek hebben kunnen doornemen door middel van mini-presentaties is echt geniaal bedacht.”.
deelnemer training
Hoe gaat het in de praktijk?
Inmiddels is de nodige ervaring opgedaan met deze basistraining voor cursusleiders die betrokken zijn bij de uitvoering van de cursussen Peuter in Zicht, Opvoeden & Zo of Omgaan met pubers. Inclusief de twee pilotuitvoeringen van het beginstadium hebben in totaal 97 beroepskrachten de training voor cursusleiders met goed gevolg afgerond. Het merendeel van de deelnemers is afkomstig uit de jeugdgezondheidzorg, die daarmee een belangrijke speler lijkt te zijn in dit preventieve aanbod voor ouders. Professionals uit het jeugdwelzijnswerk, jeugdzorg en maatschappelijk werk zijn in mindere mate vertegenwoordigd. Omdat de training meestal als in company aanbod wordt uitgevoerd kunnen per beroepsgroep andere accenten worden gelegd.
“Fijn dat er veel afwisseling is in de uitvoering, hierdoor blijft het interactief en interessant.”
deelnemer training.
De gekozen opzet slaat goed aan getuige de vele positieve beoordelingen. Een mooi resultaat is ook dat de training sinds 2022 als kwalitatief goed aanbod is opgenomen in de beroepsregisters voor Jeugdprofessionals (SKJ), Verpleegkundigen & Verzorgenden (V&VN) en recentelijk ook door Registerplein dat het sociale domein vertegenwoordigt. Het voordeel daarvan is dat deelnemers uit al deze werkvelden accreditatiepunten krijgen als zij de training met goed resultaat hebben afgerond.
“Ik heb geleerd meer te werken vanuit de voorbeelden die ouders zelf geven.”
deelnemer training
Samen kom je verder
Zoals eerder genoemd is bij de actualisatie van de oudercursussen intensief samengewerkt met twee regionale uitvoeringsorganisaties: de Van Veldhuizen Stichting te Rotterdam en de Stichting Aanzet te Vlaardingen. Dat leverde ook een grote meerwaarde op bij de totstandkoming van het trainingsaanbod voor cursusleiders. Beide partners zijn stevig geworteld in de praktijk en hebben veel ervaring met opvoedondersteuning en ontwikkelingsstimulering voor ouders en kinderen met verschillende achtergronden. Het geven van oudercursussen maakt daar ook deel van uit.
Samen met deze partners is de opzet en inhoud van de training voor cursusleiders ontwikkeld. Elke organisatie heeft ook ervaren trainers ingezet die garant staan voor de uitvoering van het aanbod. Eenmaal per jaar komt dit gezelschap van ontwikkelaars en trainers bij elkaar om de opgedane ervaringen te bespreken evenals eventuele gewenste aanpassingen in opzet en uitvoering van de training. Zo houden we vinger aan de pols en blijft het aanbod up-to-date!